Το Μοντέρνο Πένταθλο είναι η προσωποποίηση των ολυμπιακών ιδεωδών. Με ρίζες στην αρχαία Ελλάδα και τους αρχαίους Ολυμπιακούς Αγώνες, το μοντέρνο πένταθλο επανήλθε στο σύγχρονο ολυμπιακό πρόγραμμα το 1912 από τον Βαρώνο Πιερ Ντε Κουμπερτέν, για να προσωποποιήσει τα ολυμπιακά ιδεώδη, τη δύναμη και τη λάμψη του τέλειου και πλήρους αθλητή.
O μύθος θέλει το άθλημα να ξεπηδά από την περιπέτεια ενός αγγελιοφόρου πολεμιστή, ο οποίος στην προσπάθειά του να μεταφέρει ένα σημαντικό μήνυμα στα μετόπισθεν, ξεκίνησε έφιππος και όταν το άλογο του σκοτώθηκε στη μάχη, χρειάστηκε να χρησιμοποιήσει το όπλο του, να ξιφομαχήσει με τους εχθρούς, να κολυμπήσει μέσα από θάλασσες και ποτάμια και να τρέξει ανάμεσα στις γραμμές του εχθρού, προκειμένου να φέρει εις πέρας τη δύσκολη αποστολή του.
Το μοντέρνο πένταθλο, ακολουθώντας τα χνάρια της περιπέτειας του αγγελιοφόρου πολεμιστή, περιλαμβάνει πέντε διαφορετικά εντυπωσιακά αγωνίσματα, τεχνικά και δυναμικά, που συναποτελούν ένα συναρπαστικό άθλημα που απαιτεί δεκάδες διαφορετικές αρετές. Ξιφασκία, κολύμβηση, ιππασία, σκοποβολή και τρέξιμο, συνθέτουν την αθλητική ενότητα που ακούει στο όνομα μοντέρνο πένταθλο.
Στην πορεία των χρόνων το Μοντέρνο Πένταθλο άλλαξε τρόπο διεξαγωγής. Μέχρι το 2000 και τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Σίδνεϊ αγωνίζονταν μόνο άνδρες, σ’ ένα αγώνισμα κάθε μέρα. Η σημερινή μορφή ενός τελικού αγώνα μοντέρνου πεντάθλου σε μεγάλες διοργανώσεις αφορά 36 αθλητές ή αθλήτριες (αν υπάρχουν περισσότεροι διεξάγεται προκριματικός αγώνας) διεξάγεται σε μια μέρα (με διάλειμμα 1-2 ωρών από άθλημα σε άθλημα) και περιλαμβάνει την ξιφασκία (κάθε πενταθλητής αντιμετωπίζει ένα προς ένα όλους τους αντιπάλους σε αγώνες ενός λεπτού, με ηλεκτρικό ξίφος μονομαχίας, στο ένα κτύπημα), την κολύμβηση (200 μέτρα ελεύθερο), την ιππασία (διαδρομή υπερπήδησης δεκαπέντε εμποδίων ύψους 1.10-1.20 μ., με άγνωστο άλογο, που προκύπτει από κλήρωση και που παρέχει ο εκάστοτε διοργανωτής των αγώνων) και το Lazer-runner το συνδυαστικό αγώνισμα σκοποβολής – δρόμου, όπου και ολοκληρώνεται ο αγώνας. Ο πενταθλητής πρέπει να σκοπεύσει πέντε φορές στον στόχο μέσα σε 50” με όπλο με lazer από απόσταση 10 μέτρων και στη συνέχεια να τρέξει 800μ.. Μόλις ευστοχήσει και στις 5 βολές ξεκινάει τον δρόμο. Αν δεν ευστοχήσει 5 φορές μέσα σε 50”, ο κριτής του δίνει το δικαίωμα να ξεκινήσει το τρέξιμο. Αυτή η διαδικασία επαναλαμβάνεται χωρίς διακοπή 4 φορές (4Χ5 εύστοχες βολές, 4Χ800μ.) και ο χρόνος σκοποβολής – δρόμου μετράει συνολικά.
Οι αθλητές ξεκινάνε τo Lazer-runner με χάντικαπ, ανάλογα με τη βαθμολογία που συγκέντρωσαν στα τρία προηγούμενα αθλήματα. Νικητής αναδεικνύεται αυτός που θα τερματίσει πρώτος στο δρόμο και ακολουθεί η γενική κατάταξη.
Διεξάγονται ατομικά και ομαδικά αγωνίσματα, καθώς και σκυταλοδρομίες μεταξύ ομάδων (π.χ. mixed ανδρών- γυναικών), ενώ οι προδιαγραφές του αγώνα ποικίλουν ανάλογα με την ηλικιακή κατηγορία.
Πανελλήνια πρωταθλήματα
Στην κατηγορία παίδων – κορασίδων (μέχρι 16 χρόνων) οι αθλητές αγωνίζονται επί τριών αγωνισμάτων (κολύμβηση – σκοποβολή/δρόμος), οι έφηβοι και νεάνιδες (μέχρι 18 ετών) επί τεσσάρων αγωνισμάτων (προστίθεται η ξιφασκία), ενώ νέοι άνδρες – νέες γυναίκες (έως 21 ετών) και άνδρες – γυναίκες (21 ετών και άνω) αγωνίζονται σε αγώνες πλήρους μοντέρνου πεντάθλου (προστίθεται η ιππασία).
Η Ελληνική Ομοσπονδία Μοντέρνου Πεντάθλου διοργανώνει Πανελλήνια Πρωταθλήματα για όλες τις ηλικιακές κατηγορίες, ενώ στο εξωτερικό μέλη της Εθνικής ομάδας συμμετέχουν σε Βαλκανικά (έχουν διακοπεί περιστασιακά τα τελευταία χρόνια και αφορούν αγώνες μέχρι την κατηγορία εφήβων - νεανίδων), Ευρωπαϊκά και Παγκόσμια Πρωταθλήματα, τα οποία διοργανώνονται από τη Διεθνή Ομοσπονδία Μοντέρνου Πεντάθλου (UIPM), σε ετήσια βάση.
Παράλληλα στην Ελλάδα διοργανώνονται αναπτυξιακοί αγώνες (BIATHLΟΝ) για όλες τις ηλικιακές κατηγορίες, επί δύο αγωνισμάτων (κολύμβηση – δρόμος), με σκοπό τη διάδοση του αθλήματος και την εξεύρεση νέων ταλαντούχων αθλητών και αθλητριών, ενώ διεθνώς διεξάγονται Παγκόσμια και Ευρωπαϊκά Πρωταθλήματα BIATHLON και TRIATHLON (κολύμβηση – Lazer/runner). Από το 2016 έχει ξεκινήσει να διεξάγεται και Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Lazer/runner.
Το μοντέρνο πένταθλο είναι ο καθρέφτης της ίδιας της ζωής.
Ο πενταθλητής θεωρείται ο πιο πλήρης αθλητής σήμερα, αφού κατορθώνει να συνδυάζει φαινομενικά αντικρουόμενες ικανότητες, που ξετυλίγονται κατά περίσταση συνθέτοντας μία πλήρη, ικανή και απόλυτα ισορροπημένη προσωπικότητα, εκπαιδευμένη ν’ αντεπεξέρχεται άριστα στις δυσκολίες του αθλητικού στίβου, αλλά και της ζωής.
Η ηρεμία και η αυτοσυγκέντρωση της σκοποβολής, η μαχητικότητα και η δεξιότητα της ξιφασκίας, η δύναμη της κολύμβησης, η μαεστρία και η τέχνη της ιππασίας, η αντοχή και η υπέρβαση του δρόμου, αποτελούν ένα γοητευτικό, αρμονικό συνδυασμό τεχνικών και δυναμικών ικανοτήτων με εξαιρετικά ευεργετικές συνέπειες στη ζωή των νέων αθλητών, αγοριών και κοριτσιών.
Η ποικιλία, η ισορροπία, η αρμονία, οι πολλαπλές και σύνθετες ικανότητες, η πειθαρχία, ο στόχος βελτίωσης σε πέντε ξεχωριστούς, αλλά συγχρόνως αλληλένδετους τομείς, η δύναμη, η τεχνική, η επιδεξιότητα, η σημασία στη λεπτομέρεια κτίζουν δυνατούς χαρακτήρες, με αυτοσεβασμό και αυτοπεποίθηση. Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι οι πενταθλητές και οι πενταθλήτριες επιτυγχάνουν συνήθως και καλές επιδόσεις στο σχολείο και το Πανεπιστήμιο.
Επιπλέον, το μοντέρνο πένταθλο είναι ένα από τα πιο “καθαρά” αθλήματα, με τα μικρότερα κρούσματα ντόπινγκ παγκοσμίως (και λόγω της ιδιαιτερότητάς του και της πολυπλοκότητάς του), ενώ στην Ελλάδα δεν είχαμε ποτέ κανένα κρούσμα διαχρονικά στο παρελθόν.
